تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز

آمار عجیب سرمایه‌گذاران ایرانی در رمزارز

بورسان-ستاره منصوری : با بهبود شرایط رمزارزها افراد زیادی به این بازار گرایش پیدا کردند. سودهای نجومی در واقع علت اصلی ورود سرمایه‌های جدید را تشکیل می‌داد. این موضوع در ایران نیز به همین منوال بود. صعود بیت کوین از ۱۰ هزار دلار به نزدیک ۷۰ هزار دلار و رشد چند هزار درصد برخی از آلت کوین‌ها انگیزه لازم برای همه‌گیری این بازار فراهم کرد. ا ما به نظر می‌رسد که اغلب سرمایه‌گذاران ایرانی درک درستی از این بازار ندارند.

رمزارزهای محبوب در ایران

در بهترین روزهای بازار کریپتوکارنسی، زمانی که اکثر افراد تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز از بیت کوین ۱۰۰ هزار دلاری صحبت می‌کردند، در ایران حجم معاملات رزوانه رمزارزها در برخی از صرافی‌ها، بالغ بر چند هزار میلیارد تومان بود، یعنی چند برابر ارزش معاملات در بازار سهام.

این عدد تنها متعلق به حجم معاملات در ایران است، تقریبا نیمی از کاربران ایرانی فعال در حوزه ارزهای دیجیتال، از پلتفرم‌ها و صرافی‌های خارج از کشور استفاده می‌کنند، که اگر آنها را نیز در نظر بگیریم این عدد می‌تواند تا دو برابر افزایش یابد.

بر اساس گزارش سالانه منتشر شده توسط صرافی نوبیتکس، در سال گذشته دوج کوین بیشترین ارزش معاملات را داشته است که تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز نشان دهنده محبوبیت این رمزارز در ایران است.

با کمرنگ شدن اثر ایلان ماسک بر قیمت دوج کوین و روند نزولی قیمت آن، محبوبیت این رمزارز رو به کاهش رفت.

بر اساس گزارش ماهانه نوبیتکس، در اردیبهشت ماه، رمزارز شیبا اینو توانسته بود توجه بیشتر کاربران ایرانی را به خود جلب کند و به نظر می‌رسد که شیبا جایگزین دوج کوین شده است.

هردوی این رمزارزها گرچه سود خوبی را نصیب عده‌ای از سرمایه‌گذاران کرده‌اند اما از لحاظ بنیادی بسیار ضعیف هستند.

دوج کوین بعد از رسیدن به سقف قیمتی، بیش از یک سال است که در روند نزولی قرار دارد و در حدود ۹۰ درصد ارزش خود را از دست داده است. درصدی از این ریزش مربوط به شرایط کلی بازار بوده، چرا که با ریزش بیت کوین تمامی بازار کریپتوکارنسی دستخوش تلاطم خواهد شد.

شیبا نیز تقریبا شرایط مشابه‌ای داشته و در ۷ ماه گذشته روند نزولی داشته است. هرچند که شیبا در یک سال اخیر تلاش‌هایی برای ارتقا شبکه خود انجام داده و در تلاش برای ورود به دنیای NFT، ایجاد صرافی غیرمتمرکز و توکن سوزی بوده است اما همچنان رمزارز پرریسکی محسوب می‌شود.

در واقع می‌توان از این موضوع دو استنتاج داشت، یا اغلب کاربران ایرانی افرادی بسیار ریسک پذیری هستند و یا بدون در نظر گرفتن عوامل بنیادی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند. معمولا افرادی که دانش لازم را دارا هستند سعی در به حداقل رساندن ریسک سرمایه‌گذاری خود دارند، لذا کمتر به سراغ این‌گونه رمزارزها خواهند رفت و یا درصد بسیار پایینی از پورتفو خود را به آن اختصاص می‌دهند.

مبنای خرید رمزارز

از طرف دیگر بر اساس نظرسنجی انجام شده در بورسان، در حدود ۷۰ درصد افراد در سرمایه‌گذاری رمزارزها، تحلیل تکنیکال و یا پیشنهادات انجام شده توسط دیگران را مبنای تصمیم‌گیری خود قرار می‌دهند.

این موضوع نشان می‌دهد که تحلیل بنیادی، درجه چندم تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز اهمیت را دارد. در واقع افراد بدون درنظر گرفتن و بررسی ماهیت یک رمزارز اقدام به خرید آن می‌کنند.

این درحالیست که برای سرمایه‌گذاری به شکل منطقی، تحلیل تکنیکال آخرین قدم است و قبل از آن بهتر است،شرایط اقتصاد کلان، داده‌های آنچین و شرایط بنیادی یک رمزارز مورد بررسی قرار گیرد.

اینکه یک ارز دیجیتال چه نیازی را برطرف می‌کند، تکنولوژی و بلاکچینی مورد استفاده آن، اهداف، برنامه توسعه و . بر پتانسیل رشد آن در آینده بسیار تاثیرگذار است.

چرا اغلب افراد در ضرر قرار دارند؟

به طور طبیعی افراد بر روی کارخانه در حال ورشکستگی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند مگر اینکه تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز نقص اطلاعات و کمبود دانش وجود داشته باشد.

در مورد رمزارزها نیز دقیقا به همین صورت است. افراد با دانش کافی، رمزارزی را انتخاب می‌کنند که ریسک سرمایه‌گذاری پایین‌تر و پتانسیل رشد بیشتری از لحاظ بنیادی داشته باشد و از تحلیل تکنیکال صرفا برای نقطه ورود و یا خروج استفاده می‌کنند.

مجموع موارد اشاره شده، نشان می‌دهد که در ایران اغلب افراد به ماهیت این بازار آشنایی چندانی ندارند.

همچنین بر اساس نتایج نظرسنجی بورسان، تنها ۱۵ درصد افراد از این بازار سود کسب‌کرده‌اند. این موضوع تایید دیگری بر کمبود دانش در بین اغلب سرمایه‌گذاران ایرانی است.

افزایش فاصله نرخ ارز نیمایی با نرخ بازار آزاد | خطر ایجاد یک ارز ترجیحی جدید

فاصله نرخ ارز نیمایی با نرخ بازار آزاد به محدوده ۳۰درصد رسیده است با توجه به آنکه قرار است نرخ ارز نیما مبنایی برای واردات کالاهای اساسی باشد، این موضوع می‌تواند بار دیگر ارز ترجیحی(رسمی) جدیدی مشابه دلار ۴۲۰۰تومانی در اقتصاد ایران بسازد.

به گزارش همشهری‌آنلاین، فاصله نرخ ارز نیمایی با نرخ بازار آزاد به محدوده ۳۰درصد رسیده است با توجه به آنکه قرار است نرخ ارز نیما مبنایی برای واردات کالاهای اساسی باشد، این موضوع می‌تواند بار دیگر ارز ترجیحی(رسمی) جدیدی مشابه دلار ۴۲۰۰تومانی در اقتصاد ایران بسازد که آثار مشابهی مانند ارز ترجیحی دولت قبل دارد و می‌تواند منجر به ناکارایی سیاست‌هایی شود که هم‌اکنون از سوی دولت به درستی درحال اجراست.

یکی از اقدامات بنیادی که هم‌اکنون از سوی دولت در حال اجراست، حذف ارز ترجیحی است که در دولت قبل تصویب شد و در طول سال‌های گذشته ضربات زیادی به اقتصاد زد و منجر به توزیع صدها هزار میلیارد تومان رانت شد.

بحث ارز ترجیحی نخستین‌بار در فروردین‌۱۳۹۷ مطرح و به سرعت از سوی دولت قبل تصویب شد. قیمت مصوب این ارز برای واردات کالاهای اساسی، ۴۲۰۰تومان درنظر گرفته شد و قرار بود نرخ این ارز متناسب با شرایط بازار تعدیل شود، اما دولت قبل در فرایند زمان، این نرخ را متناسب با شرایط بازار تعدیل نکرد و در نهایت فاصله بین نرخ ارز ترجیحی ۴۲۰۰تومانی با نرخ بازار آزاد به قدری شد که منجر به توزیع هزاران میلیارد تومان رانت در اقتصاد ایران شد و اقتصاد ایران را با چالش‌های زیادی مواجه کرد.

این نرخ چنان جذابیتی برای واردکننده‌ها داشت که در زمان کوتاهی صدها شرکت تشکیل شد تا از منافع حاصل از تفاوت نرخ ارز ترجیحی با نرخ ارز آزاد استفاده کنند؛ به‌طوری که امیر هامونی، مدیرعامل بازار متشکل ارزی در این‌باره می‌گوید: در گذشته با ارز ۴۲۰۰ تومانی قرار بود ۱۰۰شرکت، واردات کالای اساسی را انجام دهند اما در بازه زمانی محدودی بیش از ۴۵۰۰ شرکت ثبت شدند تا به ارز با نرخ پایین دسترسی پیدا کنند.

شکل‌گیری دوباره ارز ترجیحی

ارز ۴۲۰۰تومانی چنان تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز آثار مخربی در اقتصاد داشت که دولت سیزدهم را بر آن داشت تا این نرخ را برای همیشه اصلاح کند چرا که این نرخ از یک طرف به تولید ضربه زد و از طرف دیگر منجر به کاهش سودآوری بنگاه‌های تولیدی و گسترش قاچاق شد. بر همین اساس از ماه گذشته سیاست‌های تازه‌ای برای اصلاح ارز ترجیحی و نظام یارانه‌ای تدوین و به اجرا درآمد و این سیاست و برنامه‌های اجرایی آن همچنان ادامه دارد. با وجود این اقدامات اما آمارها نشان می‌دهد که ارز ترجیحی جدیدی در اقتصاد ایران در حال شکل‌گیری است که می‌تواند سیاست‌های دولت را در این زمینه خنثی و بی‌اثر کند.

طبق آمارهای موجود با وجود ذخایر مطلوب ارزی بانک مرکزی به‌خصوص در بخش اسکناس، اختلاف قیمت دلار حواله نیما و آزاد در هفته جاری به محدوده ۳۰درصد رسیده که یکی از بالاترین قله‌های تاریخی است و به زعم کارشناسان می‌تواند سیگنال تنش ارزی جدیدی به بازار بدهد.

مهدی رضایتی یک تحلیل‌گر بازارهای مالی در این‌باره می‌گوید:درحالی‌که نرخ دلار آزاد روند صعودی دارد نرخ نیما به‌طور روزانه در حال کاهش است.

او می‌افزاید: ممکن است این موضوع ناشی از وابسته شدن نرخ کالای اساسی به نرخ نیما باشد، اما باید درنظر گرفت اگر این روند ادامه یابد یعنی پس از یک هزینه گزاف برای حذف ارز ۴۲۰۰تومانی دوباره یک ارز ترجیحی نیمایی در حال ساخته شدن است. به ‌گفته او، این اتفاق شاید طی کمتر از یک سال دیگر شوک جدیدی به اقتصاد وارد کند.

حسن کاظم‌زاده یک کارشناس بازار سرمایه نیز با بیان اینکه فاصله قیمت ارز نیمایی با آزاد بسیار قابل توجه شده است، می‌گوید: نرخ ارز نیما قبلا تنظیم‌کننده نرخ ارز شرکت‌های صادراتی و کالاهای مرتبط با بازار جهانی بود، اما هم‌اکنون با وصل شدن کالاهای اساسی به ارز نیمایی به ‌نظر می‌رسد نرخ ارز ترجیحی(رسمی) جدیدی در حال شکل گرفتن است.

آثار ارز نیمایی

تحلیل‌گران بر این باورند که با فاصله گرفتن قیمت ارز نیمایی با بازار آزاد بار دیگر اقتصاد ایران با همان چالش‌های قبلی در دوره ارز ۴۲۰۰تومانی مواجه خواهد شد و ضمن آنکه به تولید آسیب خواهد زد بار دیگر منجر به توزیع رانت خواهد شد. برخی برآوردها نشان می‌دهد که فاصله نرخ ارز نیما با بازار آزاد از سال ۱۳۹۹تاکنون منجر به توزیع ۱۶۱هزار میلیارد تومان رانت شده است.

سینا سلیمانی یک کارشناس بازارهای مالی درباره تفاوت ارز نیمایی و ارز آزاد و آثار آن بر اقتصاد می‌گوید: به‌گفته رئیس‌کل بانک مرکزی در سال ۱۳۹۹جمعا ۱۷.۶میلیارد دلار توسط صادرکنندگان در سامانه نیما عرضه شده که میانگین نرخ نیما۱۸۴۲۰تومان بوده؛ درحالی‌که میانگین بازار آزاد ۲۲۷۵۸تومان بوده است. این به‌معنای آن است که در این سال حدود۷۶هزار و ۵۶۵میلیاردتومان از جیب شرکت‌های صادراتی به واردکنندگان رانت داده شده است.

او با بیان اینکه در سال۱۴۰۰کل عرضه صادرکنندگان در سامانه نیما ۲۹.۳میلیارد دلار بوده، می‌افزاید: نرخ دلار نیمایی در سال ۱۴۰۰به‌طور میانگین ۲۳هزار و ۸۹۱تومان بوده؛ درحالی‌که میانگین نرخ دلار بازار آزاد۲۵هزار و ۸۶۰تومان بوده است و این نشان می‌دهد درسال قبل نیز۵۷هزار و ۶۹۱میلیارد تومان رانت ارزی از جیب شرکت‌های صادرکننده به واردکنندگان تخصیص داده شده است.

سلیمانی همچنین درباره افزایش فاصله نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد درسال ‌جاری توضیح می‌دهد: از ابتدای سال‌جاری تا پایان فروردین ۳.۱میلیارد دلار و از ۱۷تا ۲۵اردیبهشت نیز ۴.۸میلیارد دلار ارز در سامانه نیما توسط صادرکننده‌ها عرضه شده است و نشان می‌دهد تفاوت قیمت تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز ارز نیمایی و بازار آزاد در سال‌جاری به اوج خود رسیده است و با توجه به آنکه میانگین نرخ ارز نیمایی تا امروز۲۴هزار و ۵۶۵تومان و نرخ آزاد ۲۸هزارتومان بوده است نشان می‌دهد فقط در ۲ماه اخیر ۲۷هزار و ۱۰۰میلیارد تومان رانت ارزی از جیب صادرکنندگان به واردکنندگان پرداخت شده است که معادل نیمی از رانتی است که در سال گذشته توزیع شده است.

قیمت طلا (مثقال ۱۸ عیار، گرم ۱۸ عیار) در صرافی ملی شنبه ۲۱ خرداد

قیمت طلا گرمی 18 عیار در بازار آزاد امروز شنبه ۲۱ خرداد با 35,800 تومان افزایش، 1,476,600 معامله شد .

قیمت طلا مثقال 18 عیار در بازار آزاد امروز شنبه ۲۱ خرداد با 182,000 تومان افزایش، 6,419,000 معامله شد.

قیمت سکه نیز در بازار امروز بصورت زیر است:

قیمت سکه امامی در بازار آزاد امروز شنبه ۲۱ خرداد با 604,000 تومان افزایش، 15,549,000 معامله شد.

قیمت سکه بهار آزادی در بازار آزاد امروز شنبه ۲۱ خرداد با 957,000 تومان افزایش، 15,455,000 معامله شد.

قیمت نیم سکه در بازار آزاد امروز شنبه ۲۱ خرداد با 455,000 تومان افزایش، 8,980,000 معامله شد.

قیمت ربع سکه در بازار آزاد امروز شنبه ۲۱ خرداد با 457,000 تومان افزایش، 5,980,000 معامله شد.

جدول مقایسه قیمت ارزها

ارز	قیمت لحظه	تغییر
طلا گرمی 18 عیار	1,476,600	35,800 (%2.48)
طلا مثقال 18 عیار	6,419,000	182,000 (%2.92)
سکه امامی	15,549,000	604,000 (%4.04)
سکه بهار آزادی	15,455,000	957,000 (%6.60)
نیم سکه	8,980,000	455,000 (%5.34)
ربع سکه	5,980,000	457,000 (%8.27)
تاریخ بروزرسانی: ۱۴۰۱/۰۳/۲۱

جدول قیمت طلا گرمی 18 عیار در چند روز اخیر

ارز	قیمت	تغییر	تاریخ
طلا گرمی 18 عیار	1,477,800	37,000 (%2.57)	امروز
طلا گرمی 18 عیار	1,439,700	-3,200 (%-0.22)	2 روز پیش
طلا گرمی 18 عیار	1,442,900	900 (%0.06)	3 روز پیش
تاریخ بروزرسانی: ۱۴۰۱/۰۳/۲۱

نمودار هفتگی، ماهانه، سالانه قیمت طلا گرمی 18 عیار

• نمودار خطی نمودار کندل استیک

ابزار تبدیل نرخ طلا گرمی 18 عیار به تومان

قیمت طلا

قیمت طلا در کنار فاکتورهای دیگر مثل قیمت دلار، قیمت یورو، قیمت مسکن، شاخص بورس، قیمت ارز دیجیتال و نرخ تورم از جمله عوامل تاثیرگذار در اقتصاد خرد و کلان است. برای اطلاع از قیمت روز هر کدام از موارد گفته شده، می توانید به صفحه قیمت ها مراجعه کنید. بین تمام این موارد، طلا خوش‌‌آب‌ورنگ‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین مورد سرمایه‌گذاری تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز طلا به‌حساب می‌آید.

شاید شما هم موقع خرید هدیه، همیشه به طلا به‌عنوان یک گزینه جدی فکر کنید. طلا الزاما گزینه گران قیمتی نیست، اما بیشتر از هدایای دیگر به چشم می‌آید. چرا که طلا می‌تواند «ارزش» را در خودش ذخیره کند و در موقع فروش، با قیمتی نزدیک به قیمت خرید طلا، نقد شود.

بیشتر ما همیشه مقداری طلا داریم. خانم‌ها از این فلز زیبا به‌ عنوان زینت استفاده می‌کنند آقایان با هدف سرمایه‌گذاری و کسب سود طلا یا سکه می‌خرند. برای هر دو گروه قیمت طلا اهمیت دارد. سرمایه‌گذاران نیز بخشی از سبد دارایی خود را به تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز طلا یا اوراق مبتنی بر طلا اختصاص می‌دهند.

ویژگی‌هایی مثل نقدشوندگی سریع، حمل آسان (ارزش بالا در حجم کم) و نگهداری راحت (فاسد نمی‌شود، زنگ نمی‌زند و از بین نمی‌رود) باعث شده که این فلز کمیاب از دیرباز مورد توجه افراد و دولت‌ها قرار بگیرد.

طلا به‌عنوان یک مورد سرمایه‌گذاری

حتما شنیده‌اید که می‌گویند نباید تمام تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد گذاشت. سرمایه‌گذاران معمولا با متنوع کردن سبد دارایی خود می‌کوشند که ریسک سرمایه‌گذاری خود را مدیریت کنند؛ و طلا یکی از گزینه‌های جدی در یک سبد متنوع است.

در بسیاری از موارد گزینه‌های دیگر مثل دلار، سهام، اوراق بدهی، زمین و سپرده‌بانکی در کنار طلا قرار می‌گیرند. در شرایط پرریسک و با نااطمینانی بالا، سهم طلا در سبد بیشتر می‌شود. مثلا اگر کشوری ترس جنگ داشته باشد، به این دلیل که می‌تواند مقدار زیادی پول را در حجم کمی از طلا ذخیره کند، تقاضا برای طلا بالا می‌رود و به دنبال این کشش تقاضا (demand pull) قیمت طلا افزایش می‌یابد.

به دلیل ریسک سیاسی بالا و نااطمینانی‌های متعدد در ایران، ایرانی‌ها همیشه به طلا توجهی ویژه دارند.

عوامل تاثیرگذار در قیمت طلا

مثل هر کالای دیگری، قیمت طلا با سازوکار عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. عرضه طلا تقریبا عدد ثابتی تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز است و سالانه حدود ۲۵۰۰ تن طلا از معادن خارج می‌شود. بنابراین در تحلیل قیمت طلا، معمولا سمت عرضه نادیده گرفته شده و به عوامل موثر بر تقاضا توجه می‌شود. (مشتق حجم عرضه صفر فرض می‌شود.)

یک نکته بسیار جالب این است که می‌توانیم فرض کنیم هزینه معدن‌کاری طلا در جهان عدد ثابتی است: با کشف روش‌های نوین استخراج، هزینه معدن‌کاری کم می‌شود، اما از سوی دیگر با پیشروی فرایند استخراج، منابع طلا دور از دسترس‌تر شده و سختی معدن‌کاری افزایش می‌یابد. پیشرفت فناوری در تقابل با دشوارترشدن استخراج، باعث می‌شود که هزینه تولید هر اونس طلا عددی ثابت (حدود ۲۰۰ دلار برای هر اونس) باشد.

پس دیدیم که قیمت طلا نه تابع تغییر در عرضه (کشف معدن جدید) است و نه از پیشرفت فناوری تاثیر می‌گیرد. بلکه سمت تقاضا مهم‌ترین عامل موثر بر قیمت طلا است.

قیمت طلای در کشورهای مختلف هم با تقریب خوبی ثابت است. اگر قیمت طلا در یک کشور به شکلی فاحش تغییر کند، با صادرات یا واردات، قیمت طلا به سرعت به عدد جهانی نزدیک می‌شود. از این نظر بازار جهانی طلا یکی از چابک‌ترین و ایده‌آل‌ترین بازارها (بازار رقابت کامل) است.

با این وجود ممکن است قیمت جهانی طلا ضرب‌در قیمت دلار، همیشه برابر با قیمت طلا در ایران نباشد. به خصوص که تجارت طلا در ایران آزاد نیست و ممکن است در مواردی قیمت طلا بالاتر یا پایین‌تر از قیمت جهانی باشد.

مثلا قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در مهرماه ۱۳۹۸ برابر با ۳۴ دلار است. با ضرب قیمت دلار در این روز (۱۱۴۵۰) به قیمت ۳۸۹۳۰۰ تومان برای هر گرم می‌رسیم. در حالی که در این روز هر گرم طلای ۱۸ عیار با قیمت ۴۰۸۹۰۰ تومان معامله می‌شود. اما در شرایط عادی این اختلاف (بین ۵ تا ۱۰ درصد) زیاد نیست.

با توجه به این که نااطمینانی بر سرعت گردش پول اثر می‌گذارد، حباب قیمت طلا با سرعت گردش پول همبستگی خواهد داشت. اما رابطه حباب سکه و طلا با سرعت گردش پول، یک رابطه عِلّی نیست.

با توجه به حرفی که زدیم، ممکن است این تصور ایجاد شود که در بلندمدت نباید تفاوتی فاحش بین رشد قیمت دلار و رشد قیمت طلا دیده شود. این تصور درست نیست. چرا که قیمت طلای جهانی هم به‌طور میانگین افزایشی است و در بلندمدت، قیمت طلا با شیبی تندتر از رشد قیمت دلار، بالا می‌رود.

طلا و اثر تقویمی

به تاثیر روزهای سال و مناسبت‌های تقویمی بر قیمت یک کالا، اثر تقویمی یا calendar effect می‌گویند. قیمت طلا هم از این اثر تاثیر می‌گیرد.

برای مثال در نزدیکی عید نوروز شاهد افزایش قیمت طلا هستیم. همچنین در اواخر ماه ذوالحجه و پیش از شروع محرم و صفر، به دلیل افزایش تعداد ازدواج‌ها، قیمت طلا کمی بالا می‌رود. ماه شعبان از دیگر ماه‌هایی است که به دلیل داشتن اعیاد و مناسبت‌های مقدس، تقاضای برای طلا بالا می‌رود.

افرادی که قصد دارند در بازه زمانی کوتاه، از بازار طلا نوسان بگیرند می‌توانند روی این آثار کوتاه‌مدت حساب کنند. تقارن نوروز ۱۳۹۹ با ماه شعبان می‌تواند اثر تقویمی بر قیمت طلا را تقویت تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز کند. با این حال اثر تقویمی تنها عامل تاثیرگذار در بازار طلا نیست و سرمایه‌گذار هوشمند باید جمیع شرایط را در تحلیل خود لحاظ کند.

برش‌های تاریخی در قیمت طلا

همان‌طور که گفتیم جهش قیمت طلا با افزایش نااطمینانی ارتباط دارد. در ایران عموما جهش قیمت طلا به دنبال افزایش قیمت دلار صورت می‌گیرد. این سازوکار بسیار طبیعی است. با افزایش قیمت دلار مردم برای حفظ دارایی نقدی خود، بخشی از پول خود را به طلا تبدیل می‌کنند.

افزایش تقاضا قیمت طلا را تا جایی بالا می‌برد که به قیمت جهانی برسد. از آنجا به بعد، خرید طلا دیگر صرفه نخواهد داشت و تقاضا به تعادل می‌رسد. اگر میزان نااطمینانی بالا باشد، ممکن است قیمت از قیمت جهانی ضربدر قیمت دلار بیشتر شود. به تعبیر دیگر، با سنجش میزان حباب طلا، می‌شود میزان نااطمینانی را سنجید.

عطف اول:

بعد از انقلاب قیمت سکه در ایران افزایش یافت. بسیاری از مردم از وضعیت آینده اقتصاد بی‌اطلاع بودند و با خرید سکه، از سرمایه‌های خود حفاظت کردند. در این دوران قیمت هر سکه از ۴۲۰ تومان به ۱۳۰۰ تومان (۲۱۰% رشد) رسید.

عطف دوم:

در سال ۱۳۶۵ و با بالاگرفتن آتش جنگ، وضعیت نامشخص پایان جنگ و آغاز جنگ شهرها، قیمت سکه از ۶۵۰۰ تومان به ۱۱ هزار تومان (۶۹% رشد) رسید.

عطف سوم:

در دور دوم ریاست‌جمهوری هاشمی رفسنجانی و با افزایش شدید بودجه عمرانی کشور، قیمت سکه از ۱۶ هزار تومان به نزدیک ۳۰ هزار تومان (۸۷% رشد) افزایش یافت.

استثنا:

در دوران ریاست‌جمهوری محمد خاتمی، اقتصاد ایران ثبات داشت و میزان نااطمینانی تغییر شگرفی را تجربه نکرد. قیمت سکه در این دوران نیز شیبی متعادل را تجربه کرد.

عطف چهارم:

دور دوم ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد اما دوران عجیبی بود. تحریم‌های بین‌المللی از یک سو و عوامل سیاسی داخلی از سوی دیگر باعث شد که قیمت سکه از سال ۱۳۸۸ تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز به بعد رشد شدیدی داشته باشد. اوج این رشد بعد از سال ۹۰ رخ داد و قیمت هر سکه از زیر ۵۰۰ هزار تومان به بالای یک و نیم میلیون تومان (بیش از ۲۰۰% رشد) افزایش یافت.

عطف پنجم:

سال ۹۶ هم دورانی تاریخی در قیمت سکه بود. زمانی که سیاست‌های سخت‌گیرانه ترامپ هر سکه را از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به نزدیک ۴ میلیون تومان (۲۳۳% رشد) رساند. رشدی که در تاریخ ایران بعد از انقلاب بی‌سابقه بود.

به غیر از یک مورد استثنا (خاتمی) به نظر می‌رسد که دور دوم ریاست‌جمهوری‌ها شاهد جهش قیمت طلا و سکه هستیم.

شکل‌های مختلف خرید طلا

طلا را به شکل‌های مختلفی می‌شود خرید:

• طلای زینتی نو (اجرت ساخت بالا دارد و موقع فروش ارزش خود را از دست می‌دهد.)
• طلای دست‌دوم (اجرت ساخت ندارد، اما معمولا قیمت خریدوفروش آن یکسان نیست). توصیه می‌کنیم در هنگام خرید طلای دسته دوم، به نکات مهم تشخیص طلای اصل از بدل، توجه کنید.
• شمش طلا (طلای خام که به شکل ابزاری زینتی یا کاربردی در نیامده باشد.)
• سکه طلا (قیمت آن با قیمت طلای هم‌وزنش یکی نیست. به این اختلاف حباب قیمت سکه می‌گویند.)
• طلای آب شده (طلای دست‌دوم به صورت آب‌شده و بدون اجرت فروخته می‌شود.)
• گواهی سپرده طلا (طلا در انبار استاندارد نگه‌داری می‌شود و با گواهی سپرده به‌عنوان یک ورق بهادار قابل دریافت است.)

وقتی از قیمت طلا حرف می‌زنند، منظور قیمت یک گرم طلای شمش است.

گواهی سپرده طلا

همان‌طور که گفتیم، گواهی سپرده تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز یکی از شکل‌های مرسوم برای سرمایه‌گذاران است. در این روش افراد بعد از دریافت کد بورسی می‌توانند به صورت تلفنی یا آنلاین اقدام به خریدوفروش گواهی سپرده طلا کنند.

مرسوم‌تر شدن این ابزار مالی کمک خواهد کرد که قیمت طلا در سازوکاری شفاف‌تر به‌صورت عرضه‌وتقاضا تعیین شود. همچنین افراد با پرداخت ۱۰ درصد قیمت سکه طلا می‌توانند یک واحد سرمایه‌گذاری بخرند. (هر ده برگه سپرده معادل یک سکه طلا است.)

این روش، ریسک نگه‌داری کم‌تر و نقدشوندگی بیشتری دارد. با این وجود در شرایط نااطمینانی مثل جنگ، بلایای طبیعی یا تحریم، اعتماد به بازارهای مالی کم‌تر می‌شود و مردم طلای فیزیکی را به اوراق سپرده ترجیح می‌دهند.

قیمت طلا و اقتصاد رفتاری

می‌توانیم بگوییم که دو دسته عوامل می‌تواند بر قیمت طلا تاثیر بگذارد. عوامل غیرروانی و عوامل روانی.

عوامل غیرروانی مثل تغییری چشمگیر در عرضه طلا ارتباطی با وضعیت رفتاری جامعه ندارد. مثلا شاید معدنی بزرگ کشف شود که بتواند تولید سالانه طلا در جهان را افزایش دهد.

وقتی با پایان جنگ، دولت بودجه عمرانی خود را افزایش می‌دهد و با افزایش هزینه‌های دولت، نرخ ارز و به دنبال آن قیمت طلا بالا می‌رود، با یک مسئله کلاسیکی اقتصاد کلان مواجه هستیم. (اگر نخواهیم وضعیت رفتاری دولت‌ها را بررسی کنیم.)

اما وقتی با بالارفتن نااطمینانی، تقاضا برای طلا بالا می‌رود، برای توصیف شرایط به اقتصاد رفتاری نیاز خواهیم داشت.

هر دو دسته عامل کلاسیکی و رفتاری بر قیمت طلا اثر می‌گذارد. اما یک نکته جالب در بررسی نمودار تاریخی طلا وجود دارد. رفتار این مورد سرمایه‌گذاری بی‌اندازه به رفتار بازار مسکن شبیه است و هر دو مورد یک رشد پیوسته بیست درصد سالانه (به‌طور متوسط) را تجربه می‌کنند. چرا؟

اگر دلایل بنیادی و غیررفتاری عامل بالا و پایین رفتن قیمت طلا بود، بعید بود چنین الگویی را مشاهده کنیم. اما شباهت حرکت دو نمودار این پیام را در خود دارد که افرادی با وضعیت روان‌شناختی مشابه در دو بازار مسکن و طلا فعال هستند. بهره انتظاری برای این افراد، ۲۰ درصد است. اگر قیمت طلا و مسکن از این بازده فراتر برود آن‌ها فروشنده می‌شوند و در بازدهی کم‌تر از ۲۰ درصد، خریدار. همین رفتار جمعی باعث می‌شود که بازدهی طلا و مسکن در این کانال کنترل شود.

اطلاعات جالب در مورد طلا

طلا فلزی چکش‌خوار است و به‌سادگی شکل می‌گیرد. همین موضوع باعث شد که در دوران باستان، نفیس‌ترین و ظریف‌ترین مصنوعات از طلا ساخته شوند.

قیمت طلای ۲۴ عیار از عیارهای ۲۲ و ۱۸ بالاتر است. اما برای نگه‌داری و سرمایه‌گذاری طلای ۲۴ بهترین گزینه نیست. طلای خالص (۹۹٫۹%) به‌سادگی آسیب می‌بیند و تغییر شکل می‌دهد.

تمام طلایی که در جهان وجود دارد را می‌شود در یک مکعب به ابعاد ۱۸*۱۸*۱۸ متر (به‌اندازه یک ساختمان ۹ طبقه) جای داد! اما وزن همین مکعب نزدیک به ۲۰۰ هزار تن خواهد بود. بله، طلا فلزی بسیار چگال است.

یک تن طلا فقط ۵۱ لیتر حجم دارد. تمام طلای جهان حدود ۷٫۵ تریلیون دلار ارزش دارد. جالب است که این عدد نصف GDP چین و حدود یک‌سوم GDP آمریکا است. اما آیا چین می‌تواند تمام طلای جهان را بخرد و پول اضافه بیاورد؟

خیر! اگر چین بخواهد تمام طلای دنیا را بخرد، قیمت به‌شدت بالا می‌رود. قیمت آخرین گرم طلای باقی‌مانده در خارج از خاک چین به بی‌نهایت خواهد رسید. بنابراین هیچ‌کس قادر نیست تمام طلای جهان را بخرد. به‌خصوص که اگر یک فرد با هزینه بی‌نهایت این حجم طلا بخرد، موقع فروش با کاهش قیمت مواجه می‌شود و سنگین‌ترین زیان تاریخ را تجربه می‌کند.

فراموش نکنید که طلا یکی از پرکشش‌ترین (الاستیک‌ترین) کالاهای جهان است. یعنی اندکی تغییر در قیمت، به تغییری بزرگ در تقاضا منجر می‌شود.

بیشترین ذخیره طلای جهان به ترتیب در اختیار آمریکا (۴٫۳% از تمام طلای جهان)، آلمان (۱٫۸%)، ایتالیا (۱٫۳%)، فرانسه (۱٫۳%)، روسیه (۱٫۱۶%)، چین (۱%)، سوئیس (۰٫۵%)، ژاپن (۰٫۴%)، هند (۰٫۳%) و هلند (۰٫۳%) است. همین ده کشور مالک ۱۲٫۳۶ درصد از تمام طلای موجود در جهان هستند.

۰٫۱۳ درصد طلای جهان در ایران است، یعنی ۲۵۰ تن. تخمین‌زده می‌شود که ایران ۳۲۰ تن طلای کشف نشده در معدن داشته باشد.

پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۷۵ دیگر هیچ طلای استخراج‌شده‌ای در جهان باقی نماند. در آن زمان بازیافت طلاهای دست‌دوم تنها منبع عرضه طلا خواهد بود. هرچند منابعی مثل طلای محلول در آب اقیانوس یا معادن مدفون زیر لایه‌های یخی قطب جنوب همچنان دست‌نخورده باقی می‌ماند.

تحلیل بنیادی در بازار جهانی ارز

بازار سکه در ایران و سیگنال قیمت طلا و دلار

سقوط قیمت طلا و سکه در بازار

ممنوعیت معاملات فردایی طلا

طلا ارزان شد| قیمت طلا و سکه امروز 4 خرداد

خبرگزاری نظراتی را که حاوی توهین است منتشر نمی کند. لطفا از نوشتن نظرات خود به لاتین (فینگیلیش ) خودداری نمایید توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر شده، از مثبت و منفی استفاده کنید.

الگوی تکرارشونده بازار سهام

دنیای‌اقتصاد : معاملات بورس تهران در هفته گذشته با افت ۴/ ۱‌درصدی شاخص‌کل به پایان رسید. تداوم حرکت بورس به سمت بالا و پس از آن عقب‌نشینی از آن موضوعی است که در دو سال‌گذشته بورس به کرات تجربه کرده است. درحالی‌که بسیاری از تحولات از پشتیبانی عوامل بنیادی از معاملات سهام حکایت دارند با این حال بورس بی‌اعتنا به این موارد گویی یک الگوی ثابت را تجربه می‌کند. افزایش امیدواری حرکت به‌سوی بالا و پس از آن تشدید عرضه و عقب‌نشینی خریداران آنقدر نزد سهامداران تکراری شده است که کمتر کسی حالا می‌تواند به یک صعود پایدار امیدوار باشد. به‌نظر می‌رسد مهم‌ترین دلیل این روند بورس ریشه در ابهامات سیاسی در سطح کلان دارد.

پیشتر کوچک‌ترین رشد نرخ دلار موجب تقویت تقاضای سهام می‌شد با این حال درحالی‌که نرخ دلار نسبت به سال‌99 افزایش چشمگیری را تجربه کرده است، بورس نه‌تنها هیچ واکنشی به آن نشان نداده که اتفاقا مسیری خلاف آن را تجربه کرده است. مهم‌ترین دلیل آن شاید حضور ریسک مهم‌تر در عرصه سیاسی و اقتصادی کشور، یعنی مسائل مربوط به توافق هسته‌ای باشد. بخشی از آن نیز احتمالا به از بین رفتن اعتماد درمیان سهامداران ارتباط دارد. به هر ترتیب این روند زیگزاگی یعنی صعود نماگر‌ها به سمت بالا و پس از آن تجربه نزول آنها در معاملات سهام، الگوی تکراری در نظر‌سنجی‌های بورسی به‌وجود آورده است و درحالی‌که سهامداران در مجموع به تداوم مسیر صعودی امیدوار بودند، عقب‌نشینی قیمت‌ها حالا ریسک‌های مهم‌تری را نزد این فعالان ظهور و بروز داده است، از این‌رو بیشتر فعالان بازار اعم از سهامداران و کارشناسان در انتظار حرکت بورس در مسیر کم‌نوسان و سیطره احتیاط در معاملات سهام هستند.

بورس هفته از نگاه کارشناسان

صعودی: 21‌درصد کارشناسان حاضر در نظر‌سنجی «دنیای‌اقتصاد» روند شاخص سهام طی هفته جاری را صعودی ارزیابی کرده‌اند. این کارشناسان معتقدند بازار به هر حال در یک تطبیق با واقعیات اقتصادی و وضعیت شرکت‌ها به مسیر صعودی بازمی‌گردد و حالا بعد از عقب‌نشینی قیمت‌ها و رسیدن به سطوح جذاب‌تر بار دیگر می‌توان به افزایش تقاضا در بازار امیدوار بود. فصل مجامع شرکت‌ها است و بازار یکی پس از دیگری شاهد انتشار گزارش عملکرد شرکت‌ها است. این امر نیز با تخفیف نگرانی‌ها به دلیل محتوای گزارش مجامع شرکت می‌تواند تقویت‌کننده تقاضا در معاملات سهام طی هفته جاری باشد. علاوه‌بر این باید توجه داشت با انتظارات تورمی موجود و در شرایطی که بورس یک عقب‌ماندگی قابل‌توجه از دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری ازجمله ارز و طلا دارد، می‌تواند گزینه مناسبی جهت سرمایه‌گذاری باشد. بر این اساس به‌نظر می‌رسد بورس در روزهای آتی در مسیر صعودی گام بردارد.

کم‌نوسان: 63‌درصد کارشناسان مزبور نیز روند شاخص سهام طی هفته آینده را کم‌نوسان دانسته‌اند. این دسته از کارشناسان می‌گویند متاسفانه بورس دیگر به واقعیات اقتصادی اهمیتی نمی‌دهد. اگر روزی به افزایش نرخ دلار واکنش نشان می‌داد، حالا اما خواهان شفاف‌سازی در عرصه اقتصادی و سیاسی هستند. آنها ابهام بزرگ‌تر در عرصه سیاسی را مد‌نظر قرار داده و این موضوع سمت تقاضا‌ را به عقب می‌کشاند، از این‌رو محتمل‌ترین سناریو برای بازار سهام در روزهای آتی احتیاط بر سر معاملات سهام است؛ روندی که طی هفته گذشته در معاملات برخی سهام نیز تا حدودی خود را نشان داد.

به اعتقاد این افراد عوامل تضعیف‌کننده سهام در تقابل با عوامل پیشران در تقابل تنگاتنگی هستند و این رویارویی دیگر توان تغییر چندانی در نماگر عمومی سهام را ندارد؛ از همین‌روست که ارزش معاملات خرد نیز طی هفته گذشته کاهش محسوسی را تجربه کرده است. بر همین اساس به‌نظر می‌رسد تا زمان ظهور محرکی بنیادی، بورس در مسیر کم‌نوسان حرکت کند.

نزولی: 16‌درصد کارشناسان حاضر در نظر‌سنجی «دنیای‌اقتصاد» معتقدند روند شاخص سهام در هفته جاری نزولی خواهد بود. این کارشناسان معتقدند بورس‌بازان از هر فرصتی برای خروج از بازار سهام استفاده می‌کنند. شاید فرصت مجدد سرمایه‌گذاری خود را در دیگر بازارها از جمله ارز و سکه امتحان کنند.

از نگاه این افراد می‌توان شکنندگی را در معاملات سهام هفته گذشته مشاهده کرد. علاوه‌بر این صعود نرخ ارز و سکه در روزهای اخیر نیز می‌تواند نگاه سرمایه‌گذاران را به‌سوی این بازارها جلب کند و فروش سهام را افزایش دهد؛ به‌خصوص آنکه اعتماد به معاملات سهام ازدست‌رفته است. بر این اساس به‌نظر می‌رسد بورس‌بازان طی هفته جاری شاهد عقب‌نشینی قیمت عمومی سهام باشند.

سهامداران چه می‌گویند؟

صعودی: 32‌درصد سهامداران حاضر در نظر‌سنجی «دنیای‌اقتصاد» معتقدند شاخص سهام طی این هفته صعودی خواهد بود. به اعتقاد این سهامداران، نزدیک‌شدن نرخ دلار به سطح 32‌هزار‌تومان مهم‌ترین دلیل صعود قیمت‌ها طی هفته جاری است. به اعتقاد این افراد روند شاخص‌کل در روزهای اخیر استراحت بورس در مسیر صعودی بود و به‌تدریج زیان سهامداران جبران می‌شود، چون این بازار نمی‌تواند روندی متفاوت از واقعیات اقتصادی را تجربه کند؛ جایی‌که قیمت فروش محصولات شرکت‌ها افزایش چند‌برابری را تجربه کرده‌اند.

کم‌نوسان: 55‌درصد سهامداران شرکت‌کننده در نظر‌سنجی این هفته معتقدند در سطوح فعلی قیمت‌ها سیطره احتیاط در سمت خرید سهام افزایش می‌یابد و تا زمانی‌که محرکی در جهت خرید و فروش سهام به‌وجود نیاید، به‌نظر می‌رسد بورس در یک مسیر کم‌نوسان با تمرکز مقطعی در گروه‌ها و تک‌سهم‌ها حرکت کند.

نزولی: 13‌درصد سهامداران مزبور معتقدند بورس‌بازان در مواجهه با ابهامات و در شرایطی که با افت ارزش معاملات و قیمت سهام مواجه بوده‌اند، دست به‌فروش سهام خواهند زد. امری که احتمالا شاخص سهام را طی روزهای آینده وارد مسیر نزولی کند.