دامنه نوسان سهام چیست؟

آخرین جزئیات از سهام عدالت، دامنه نوسان و رمز ارزها

رئیس سازمان بورس و اواق بهادار ضمن اعلام آخرین جزئیات ورود رمزارزها به بازار سرمایه و امکان فروش سهام عدالت، از ایجاد دامنه نوسان پویا در بازار سهام خبر داد و گفت: تا پایان سال دامنه نوسان بازار به ۱۰ درصد افزایش می‌یابد.

به گزارش کالاخبر به نقل از ایرنا، بازار سرمایه کشور در چند سال اخیر کانون توجه جامعه قرار داشت. این بازار پس از رشد ۴۰۰ درصدی در ماه پایانی و ۴ ماه نخست سال ۹۹، از مرداد ماه ۱۳۹۹ وارد روند ریزشی شد و این موضعیت تا پایان پاییز ۱۴۰۰ ادامه یافت. سازمان بورس با شروع به کار دولت سیزدهم و در آغاز دوره فعالیت رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار برای ایجاد ثبات در بازار سهام، تصمیمات متعدد و برنامه‌ریزی‌های زیادی را به‌منظور کاهش و درنهایت حذف هیجانات کاذب انجام داد تا این بازار که با مشکل بی‌اعتماد از دولت قبل مواجه بود به ثبات برسد.

البته به گفته مجید عشقی رئیس سازمان بورس، اعتماد از دست رفته، یک روز بازنمی‌گردد اما تصمیمات وزارت اقتصادی و سازمان بورس می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد امیدواری‌ها در معاملات بازار سهام باشد که امروز و پس از گذشته چند ماه از دولت سیزدهم، شاهد ایجاد ثبات در بازار سرمایه هستیم.

ایجاد تغییرات در دامنه نوسان ازجمله تصمیماتی بود که با موافقان زیادی از سوی سهامداران همراه شد و اکثر آن‌ها وجود دامنه نوسان در بازار و نیز ایجاد محدودیت در معاملات را به‌عنوان اقدام مشکل‌ساز عنوان کرده بودند و بارها اظهارنظرهای مختلفی را نسبت به تصمیم‌گیری در زمینه دامنه نوسان مطرح کردند. اکنون و با توجه به مشکلات ایجادشده در خصوص وجود دامنه نوسان، تصمیمات جدیدی نسبت به افزایش تدریجی دامنه نوسان اتخاذ و قرار بر این شد تا دامنه نوسان به‌صورت فصلی یک درصد اضافه شود، نخستین مرحله آن از ٢٩ فروردین‌ماه اجرا شد و دامنه نوسان از مثبت و منفی پنج درصد به مثبت و منفی ٦ درصد تغییر کرد.

در ادامه چنین مسائلی، رمزارزها از دیگر موضوعاتی بود که سرمایه‌گذاران بعد از ورود شاخص بورس به مدار نزولی و نیز ضرر و زیان‌های سنگین متحمل شده، اقدام به خروج سرمایه‌های خود از بازار و نیز ورود آن به رمزارزها کردند که بارها هشدارهای مختلفی از کارشناسان و مسوولان نسبت به این تصمیم عجولانه سهامداران عنوان شد؛ زیرا با توجه به بی‌توجهی سرمایه‌گذاران نسبت به توصیه‌های مطرح‌شده، سازمان بورس تصمیم گرفت تا به‌منظور سروسامان دادن به این بازار اقدامات جدیدی را حوزه بازار رمزارزها در دستور کار قرار دهد.

هفته گذشته «مجید عشقی» رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار مهمان خبرگزاری ایرنا بود و پس از بازدید از بخش‌های مختلف خبرگزاری جمهوری اسلامی، در خصوص آخرین وضعیت بازار سرمایه و نیز برنامه‌های این سازمان گفت‌وگویی تفصیلی با خبرنگاران ایرنا انجام داد که بخش نخست آن با عنوان «قدامات دولت دوازدهم فاجعه‌ساز ریزش بورس بود/ سهام ۲۵ شرکت آماده ورود به بازار سرمایه» روز یکشنبه هفته جاری منتشر شد و بخش دوم و پایانی این مصاحبه امروز منتشر می‌شود.

رئیس سازمان بورس در این بخش از دامنه نوسان سهام چیست؟ ایجاد دامنه نوسان پویا در بازار سهام، ورود رمزارزها به بورس، آخرین وضعیت سهام عدالت و فروش آن و رصد آنلاین معاملات سخن گفت که در ادامه متن کامل آن را مشاهده می‌کنید.

آخرین تصمیمات اتخاذشده از سوی سازمان بورس در زمینه ورود و انجام معاملات رمزارزها در بازار سرمایه به کجا رسیده است؛ آیا معاملات رمزارزها می‌تواند به رقیبی برای معاملات بازار سهام تلقی شود؟

با توجه به صحبت‌های انجام‌شده در دولت، اکنون مقررات و قانونی برای رمزارزها و نیز رمز دارایی‌ها در حال تدوین است که در این قانون وظایفی برای سازمان بورس در نظر گرفته شده است البته این قانون تاکنون نهایی نشده و باید به جمع‌بندی‌های لازم برسد.

در کل جنس این بازار (رمزارزها) متفاوت با بازار سهام است و با ریسک‌های کاملاً متفاوتی روبرو است، همچنین در این میان برخی از مباحث فقهی جدی هم در خصوص آن وجود دارد که در سازمان بورس مطرح و اکنون در حال بررسی آن هستیم. با توجه به وجود چنین مسائلی، تاکنون تصمیم جدی در خصوص معامله رمزارزها در بازار سرمایه گرفته نشده و به جمع‌بندی نهایی نرسیده است.

در کنار این مسئله، موضوع استفاده از فناوری‌های بلاکچین و نیز فناوری‌های مشابه آن در فرآیندها مطرح است؛ این موضوع دارای بحث و مقوله متفاوتی است و باید برخی از فرآیندها را از طریق استفاده از نوآوری‌های جدید در دستور کار قرار دهیم، در این زمینه هم با کمک سایر نهادهای مالی در حال بررسی و تصمیم‌گیری هستیم تا مشخص شود که چگونه می‌توان از نوآوری‌های جدید در فرآیند تسویه و نیز ثبت و نگهداری دارایی‌ها استفاده کرد.

در خصوص معامله رمزارزها صندوقی پیشنهاد شده که قرار است به‌صورت آزمایشی در سندباکس اجرایی شود، اکنون اقدامات آن انجام‌شده و این صندوق‌ها در صورت تایید مسائل فقهی راه‌اندازی خواهند شد.

سازمان بورس برای جلوگیری از هیجانات در معاملات، تصمیم به افزایش دامنه نوسان کرد، برنامه برای این موضوع چگونه است و آیا دامنه نوسان از ابتدای تابستان به مثبت و منفی هفت درصد تغییر پیدا می‌کند؟

موضوع دامنه نوسان جزو بحث‌های بسیار مهم تلقی می‌شود که دارای مخالفان و نیز موافقانی هستند. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده به این نتیجه رسیده‌ایم که دامنه نوسان به‌تدریج افزایش یابد و تغییر آن در هر فصل نیازمند گزارش و نتیجه اجرای فاز نخست تغییر دامنه نوسان است.

تکلیف کرده‌ایم تا مسوولان شرکت بورس تهران و فرابورس معاملات بازار را مورد رصد قرار داده و نتیجه را بعد از سه ماه به سازمان بورس ارائه دهند. با توجه به گزارش ارائه‌شده اگر مشاهده شود که افزایش دامنه نوسان در مرحله نخست با تأثیر مثبتی همراه باشد، در خصوص افزایش دوباره دامنه نوسان و نیز بازارهایی که باید شامل این افزایش شوند، تصمیم‌گیری خواهیم کرد و دامنه نوسان باید به‌طور حتم به‌صورت تدریجی افزایش می‌یابد؛ البته تاکنون تصمیم نهایی برای افزایش دامنه نوسان تا ۱۰ درصد اتخاذ نشد، اما هدف ما این است که دامنه نوسان را تا پایان سال ۱۴۰۱ به ۱۰ درصد افزایش دهیم.

برخی در بازار سرمایه موافق حذف کامل دامنه نوسان هستند، آیا در این زمینه برنامه‌ای وجود دارد؟

حذف کامل دامنه نوسان نیازمند الزاماتی است که در موقعیت فعلی بازار، شرایط اجرای آن فراهم نیست. قرار بر این است تا در بلندمدت بحث دامنه نوسان پویا را پیگیری کنیم تا دامنه نوسان متناسب با وضعیت بازار تغییر کند. از این طریق ضمن وجود محدودیت، دامنه نوسان باز خواهد بود که در کنار آن بحث دست‌کاری معاملات و نیز انجام دامنه نوسان سهام چیست؟ نظارت‌ها قابل اعمال باشد.

دامنه نوسان پویا، مدل منطقی در نظر گرفته‌شده برای دامنه نوسان است. این اقدام نیازمند سامانه‌هایی است که مسوولان در حال تلاش برای راه‌اندازی آن هستند. به نظر می‌رسد که استفاده از این سامانه‌ها به امسال نرسد و برای سال جاری افزایش تدریجی دامنه نوسان را در دستور کار قرار داده‌ایم، اما برای بلندمدت دامنه نوسان پویا را اجرا خواهیم کرد.

منظور از دامنه نوسان پویا چیست؟

دامنه نوسان پویا به تعبیری به‌عنوان دامنه نوسان باز تلقی می‌شود، اما به‌طور حتم کنترل‌هایی بر روی آن انجام خواهد شد، بدین صورت که اگر سهام شرکتی بیش از مقدار مشخص شده رشد کرد، وقفه‌ای در معاملات آن نماد به‌منظور ایجاد شفاف‌سازی صورت می‌گیرد. در دنیا هم به این صورت نیست که دامنه نوسان به‌طور کامل باز باشد. در این زمینه نقش بازارگردان‌ها بسیار پررنگ است و باید دارای نقش اساسی باشد. هفته گذشته هم اعلام کرده‌ایم اگر بازارگردان‌ها از توانایی لازم برای کنترل سهام برخوردار باشند، دامنه نوسان را با توجه به درخواست بازارگردان تا ۲ برابر دامنه نوسان مشخص‌شده، بازخواهیم کرد.

پس از آزادسازی سهام عدالت، فروش ۶۰ درصد آن در بازار سرمایه فراهم شد اما طی یک سال گذشته و تحت تأثیر نوسانات شدید ایجادشده در بازار، فروش آن متوقف شد، آیا برنامه‌ای برای آغاز فروش سهام عدالت وجود دارد و فروش این سهام از چه زمانی دوباره از دامنه نوسان سهام چیست؟ سر گرفته خواهد شد؟

نحوه فروش سهام عدالت در سال ۹۹ با ایرادات جدی مواجه بود، اکنون در شورای عالی بورس و کارگروهی که به‌عنوان زیرمجموعه این شورا فعال است، در حال بررسی شیوه فروش سهام عدالت هستیم تا آن را به مرحله نهایی برسانیم. طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب در ابلاغیه سهام عدالت، اصل بر این دامنه نوسان سهام چیست؟ است تا مردم از سهام عدالت خود به‌عنوان دارایی آینده دار نگه‌داری کنند.

افرادی که در سال ۹۹ اقدام به فروش سهام عدالت خود نکردند و آن را در اختیار دارند، کسب سود سالیانه خوبی کسب کردند که این سود در سال ۱۴۰۱ به‌طور حتم بیشتر خواهد شد و این منافع به‌صورت بلندمدت در اختیار مردم قرار می‌گیرد. فراهم شدن بسترهای لازم برای فروش یک‌باره سهام عدالت توسط سهامداران، ضمن ایجاد زیان مشمولان سهام عدالت، سبب ایجاد هیجان شدید در کلیت بازار سرمایه می‌شود؛ بنابراین تصمیم بر این است تا روشی درنظر گرفته شود که مردم آن را به‌عنوان دارایی نزد خود نگه دارند و آن را به فروش نرسانند.

با توجه به تصمیم اتخاذشده بعد از مصوبه شورای عالی بورس، فروش سهام عدالت به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم باز خواهد شد، اما اکنون نمی‌توان زمان دقیقی را برای آغاز فروش سهام عدالت اعلام کرد.

در سال ۹۸ بخشی از سود سهام عدالت به‌حساب سهامداران پرداخت نشد، اکنون واریز باقیمانده این سود سهام عدالت در کدام مرحله قرار دارد؟

بخش از سود سهام عدالت سال ۹۷ و ۹۸ باقیمانده بود که در تاریخ ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ همراه با سود عملکرد سال ۹۹ به‌حساب سهامداران واریز شد، اکنون بخشی از سود سهام شرکت‌های غیر بورسی باقیمانده است که در ابتدا باید آن را در شورای عالی بورس تعیین تکلیف کنیم.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد انجام تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت صحبت‌هایی را مطرح کردند، آیا در این زمینه، وظیفه‌ای به سازمان بورس محول شده است؟

تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت در حیطه اختیار سازمان بورس نیست، بر اساس قانون در ابتدا باید دولت از طریق سازمان خصوصی‌سازی افراد مشمول را شناسایی کند و زمان در نظر گرفته‌شده را برای ثبت‌نام به آن‌ها اعلام کند. بعد از تخصیص سهام عدالت به جاماندگان، سازمان بورس وارد کار می‌شود و اقدامات لازم را برای اجرای هر چه زودتر اختصاص سهام به جاماندگان را در دستور کار قرار می‌دهد.

نایب‌رئیس هیات مدیره سازمان بورس در اسفندماه اعلام کرد که قرار است وراث سهام عدالت تا پایان سال ۱۴۰۱ تعیین تکلیف شوند، سازمان بورس چه اقداماتی را در این زمینه انجام داده است؟

بحث سهام عدالت متوفیان و وراث آن و نیز سودهایی که داشتند، امسال تعیین تکلیف می‌شود، با توجه به جمعیت زیادی که به‌عنوان وراث وجود دارد، انجام اقدامات در این زمینه بسیار سخت است و باید وضعیت وراث طبق گواهی انحصار وراثتی که افراد در اختیار دارند، مشخص شود. اکنون سامانه‌ای در حال تهیه است که بر اساس آن قطعاً وضعیت وراث سهام عدالت مشخص می‌شود و این کار را به مرحله پایانی اجرا می‌رسانیم.

سال گذشته با مسئله انتخابات هیات مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت مواجه بودیم که این اقدام تحت تأثیر وجود برخی از مشکلات متوقف شد، اکنون برنامه‌ای را برای برگزاری دوباره این انتخابات در دستور کار دارد؟

عشقی: این مسئله هم جزو مواردی است که در شورای عالی بورس در حال بحث است؛ امیدواریم که به‌زودی در این زمینه به جمع‌بندی برسیم، اما این اقدام نیازمند جمع‌بندی آیین‌نامه آزادسازی سهام عدالت است که در کارگروه مورد نظر در حال بررسی و پیگیری است.

فعالیت نوسان گیرها و برخی معاملات مشکوک در بازار سرمایه جزو مواردی بود که منجر به افزایش نوسان در معاملات بازار سرمایه در دو سال اخیر شده بود که برخی معتقدند بودند باید این موضوع ساماندهی شود، آیا برنامه‌ای را برای جلوگیری این موضوع در بازار سهام مدنظر وجود دارد؟

یکی از برنامه‌های سازمان بورس در سامانه پایش و نظارت بازار سرمایه که در اسفندماه ۱۴۰۰ افتتاح شد، این است که اشخاصی که در حال نوسان گیری از بازار هستند را به‌صورت آنلاین کنترل کند، البته نوسان گیری ذات بازار سرمایه است و نوسان گیرها بخش عمده‌ای از بازار را تشکیل می‌دهند که باعث نقد شوندگی بازار می‌شود و نمی‌توان در هیچ بازاری نوسان گیری را حذف کرد.

اگر نوسان گیر سبب تغییر جریان معاملات بازار شود و به‌نوعی معاملات بازار را دستکاری و قیمت‌ها را تغییر دهد، به‌طور حتم با آن‌ها برخورد خواهد شد. اکنون سامانه‌ای را در این زمینه ایجاد و تقویت کردیم و بازهم برنامه‌های جدیدی برای این اقدام در دستور کار دامنه نوسان سهام چیست؟ داریم تا دستکاری‌ها به‌صورت هم‌زمان توسط سامانه نظارتی تشخیص داده شود و از ادامه فعالیت نوسان گیرها در بازار جلوگیری شود.

سال گذشته به‌منظور برنامه‌ریزی بهتر در حوزه بازار سرمایه وعده‌هایی از احتمال حضور رئیس سازمان بورس در هیات دولت داده شد، آیا این اقدام اجرایی خواهد شد؟

تاکنون تصمیمی در این زمینه اتخاذ نشده، اما در کل با دولت در ارتباط هستیم و موارد را برای تصمیم‌گیری بهتر به مسئولان منتقل می‌کنیم.

پرسش‌های متداول پذیرش در بازار پایه

از جمله این مزایا می‌توان به ارزیابی بهتر عملکرد مدیریت شرکت، دستیابی به معیاریطبق بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، معاملات اوراق بهادار ثبت‌شده در سازمان فقط در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس دارای مجوز امكان‌پذیر است، بنابراین ورود به بازار پایه برای شرکت‌های سهامی عام ثبت شده نزد سازمان بورس (در صورت عدم پذیرش در بورس/فرابورس) الزامی بوده و هرگونه معامله بدون رعایت ترتیبات فوق فاقد اعتبار است. به علاوه در بازار پایه سطح افشا کمتر بوده، دامنه نوسان در تابلو «الف» 5 درصد، در تابلو«ب» 10 درصد و در تابلو «ج» دامنه نوسان وجود ندارد، ضمن اینکه شرکت‌ها در تابلو «ب» و «ج» فاقد معافیت مالیاتی بوده و معاملات در تابلو «ج» به صورت پیوسته انجام نمی‌شود.

شرکت‌های سهامی عام ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار باید درخواست درج در بازار پایه را به فرابورس ایران ارائه دهند. شرکت‌های مشمول ثبت نزد سازمان شامل دو گروه زیر هستند:

• شرکت‌های سهامی عامی که تعداد سهامداران آن‌ها مساوی یا کمتر از 100 سهامدار و بیش از 35 سهامدار باشد و حقوق صاحبان سهام آن‌ها بیش از 100 میلیارد ریال باشد
• شرکت‌های سهامی عامی که تعداد سهامداران آن‌ها بیش از 100 سهامدار و حقوق صاحبان سهام آن‌ها بیش از 50 میلیارد ریال باشد

تابلوی الف: تابلوی تشکل‌های خودانتظام و نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان از قبیل بورس‌ها و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بوده که تصمیم‌گیری در خصوص پذیرش این شرکت‌ها در تابلوی مذکور بر عهده هیات پذیرش است.

تابلوی ب: در این تابلو، شرکت‌ها باید همزمان دارای شرایط زیر باشند:

1. در سال شمسی منتهی به دوره رسیدگی از ضریب نقدشوندگی بالای 10 درصد برخوردار باشند.
2. در دوره مالی مورد رسیدگی، مفاد دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان را به تشخیص کمیته درج رعایت کرده باشند.
3. سایر شرایط به تشخیص کمیته که حسب مورد در خصوص هر شرکت تعیین و اعلام می‌شود.

تابلوی ج: شرکت‌هایی که فاقد شرایط مندرج در تابلوی «الف» و «ب» هستند.

ضریب نقد شوندگی: عبارت است حاصل تقسیم تعداد روزهایی از دوره مالی ناشر که طی آن معاملات سهم در بازار عادی بیش از 0001/0 تعداد سهام ناشر است بر تعداد روزهایی در آن دوره که نماد معاملاتی مربوطه قابل معامله بوده است.

تصمیم‌گیری در خصوص نوع تابلو بر عهده کمیته درج خواهد بود.

این شرکت‌ها در تابلوی «ب» درج شده مشروط به اینکه ظرف یکسال از تاریخ تصویب دستورالعمل جدید بازار پایه(28/02/95) شرایط درج در تابلوی«ب» را کسب کند.

در صورتی که سهام شرکت بی‌نام باشد باید پیش از آغاز معاملات، سهام به بانام تبدیل شده و در سامانه معاملات ثبت شود.

در صورت وجود سهام ممتاز، باید براساس رویه اجرایی مصوب هیات‌مدیره فرابورس، امکان نقل‌و‌انتقال آن‌ها در سامانه معاملاتی وجود داشته باشد.

در صورت ثبت شرکت‌های تعاونی سهامی عام نزد سازمان بورس، این شرکت‌ها می‌توانند تقاضای درج خود را به فرابورس ارائه دهند.

در صورت داشتن شرایط درج در بازار دامنه نوسان سهام چیست؟ پایه، منعی وجود ندارد.

بله! حسابرس شرکت حتما باید از میان موسسات حسابرسی معتمد سازمان انتخاب شده باشد.

شرکت‌های درج شده در تابلوی «ب» و «ج» مشمول معافیت مالیات عملکرد ذکر شده در بازار اول/دوم نبوده ولی مالیات نقل‌و‌انتقال سهام در این بازار نیز معادل 0.5 درصد ارزش معامله است.

مدارک لازم جهت درج شرکت در بازار پایه در سایت فرابورس ایران، قسمت فرم‌ها، بخش پذیرش، قسمت بازار پایه و تحت عنوان فرم درخواست درج در بازار پایه قابل مشاهده است.

پس از ارائه درخواست و تکمیل مدارک، موضوع درج شرکت در کمیته درج/هیات پذیرش، مطرح و درصورت موافقت کمیته درج/هیات پذیرش با درج شرکت در بازار پایه، باید افشای اطلاعات در سامانه کدال و سپرده کردن سهام نزد سپرده‌گذاری مرکزی انجام شود. پس از سپرده کردن سهام و در صورت بالا بودن تعداد سهامداران، شرکت باید توزیع برگ سهام جدید را در روزنامه کثیر‌الانتشاری که آگهی‌های شرکت در آن چاپ می‌شود، آگهی کرده و پس از آن درج شرکت در بازار پایه انجام می‌شود.

موارد افشا طبق دستورالعمل اجرایی افشاء اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان جهت ناشران غیربورسی است که در سایت فرابورس ایران در قسمت قوانین و مقررات و بخش دستورالعمل‌ها قابل مشاهده است.

خیر- شرکت‌های درج شده در بازار پایه الزامی جهت افشاء بودجه در سامانه کدال ندارند.

انتقال شرکت‌ها از بازار پایه به بازار اول/دوم فرابورس، منوط به ارائه درخواست پذیرش و تکمیل فرآیند پذیرش است.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟

دامنه نوسان قیمت سهام، نماد معاملاتی و قیمت مجاز از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه ایران است که بارها در مورد آن شنیده و خوانده‌اید. این اصطلاحات در دسته تابلو خوانی در سایت tsetmc قرار می گیرد و این یکی از دامنه نوسان سهام چیست؟ نیازهای یک سرمایه گذار بعد از ورود به بازار سرمایه این است که به تابلو خوانی و بازار خوانی به اندازه کافی مسلط باشد تا بتواند اتفاقاتی را که در تابلو معاملاتی بورس مشاهده میکند، تجزیه و تحلیل کرده تا با استفاده از اطلاعات به دست آمده به خرید و فروش سهام بپردازد. از طرفی یکی از سایت های پرکاربرد برای بررسی و خرید و فروش سهام، سایت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرسwww.tsetmc.com می باشد که اطلاعات جامعی از معاملات روزانه سهام در اختیار سرمایه گذار قرار می دهد و سرمایه گذار نیز بر اساس متغیرهای موجود در این سایت تصمیماتی را در خصوص خرید و یا فروش سهم اتخاذ میکند که همه این موارد مشمول تابلو خوانی و بازار خوانی در سایت TSE می باشد. در این بخش قصد داریم ضمن صحبت در خصوص اصطلاحات رایج در بازار سرمایه بررسی کاملی نیز از این سایت به همراه تصاویر مربوطه داشته باشیم.

نماد معاملاتی چیست؟

یکی از موضوعات قابل توجه در تابلو خوانی و بازار خوانی این است که سرمایه‌گذار درک و شناخت کافی نسبت به شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار داشته باشد. برای کلیه شرکت‌هایی که در بورس تهران معامله می‌شوند نماد خاصی طراحی شده است که از چند حرف تشکیل می شود. اولین حرف عموما نشان دهنده صنعتی است که شرکت در آن قالب فعالیت می کند. سایر حروف هم عموما خلاصه ای از نام شرکت است.به عنوان مثال نماد شرکت پارس خودرو “خپارس” است که حرف اول “خ” نشان دهنده فعالیت شرکت در صنعت خودرویی و “پارس” هم نشان دهنده شرکت پارس خودرو است. در نماد “شخارک” حرف “ش” بیان کننده این است که شرکت مذکور در صنعت شیمیایی فعالیت دارد و کلمه “خارک” هم مخفف پتروشیمی خارک است.

در صورتی که به جای سهم، حق تقدم آن معامله شود، در آخر نماد معمولا حرف “ح” که نشان دهنده حق تقدم آن سهم است، درج می­ شود. مانند سیلامح که معرف حق تقدم شرکت سیمان ایلام است. ( در خصوص حق تقدم و تعریف آن در بخش افزایش سرمایه ها به صورت کامل توضیح داده می شود). به عنوان مثال در شکل زیر نماد سیلامح که نشان دهنده حق تقدم شرکت سیمان ایلام می باشد.

دامنه نوسان قیمت

به منظور جلوگیری از نوسانات بی رویه قیمت در بورس، سیاستی تحت عنوان سیاست محدود کردن دامنه نوسان اتخاذ شده است. در حال حاضر بر اساس این سیاست در هر روز معاملاتی، قیمت سهم شرکت­های بورسی و فرابورسی به استثنای بازار پایه الف و ب و ج می­تواند حداکثر به نسبت قیمت پایانی روز قبل 5% اضافه و یا 5% کم شود . به عنوان مثال اگر قیمت سهمی 200 تومان باشد حداکثر قیمت آن روز میتواند 210 تومان و حداقل قیمت آن میتواند 190 تومان باشد.

دامنه نوسان قیمت صندوق های قابل معامله در بورس

در مورد صندوق‌های قابل معامله در بورس در مقالات مختلف توضیح دادیم و گفتیم که به 3 دسته صندوق های قابل معامله درآمد ثابت، صندوق های قابل معامله سهامی و صندوق های قابل معامله مختلط تقسیم بندی می شوند و در مورد صندوق های قبال معامله درآمد ثابت گفتیم که یک ابزار سرمایه گذاری جایگزین بانک می باشد که بهتر است به جای بانک در این ابزارها سرمایه گذاری کرد ( برای خواند مقاله صندوق ها اینجا کلیک کنید). صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله با درآمد ثابت دارای دامنه نوسان +-10% می باشند. یعنی اگر قیمت یک صندوق قابل معامله درامد ثابت 10120 ریال باشد حداقل قیمتی که در طی یک روز میتواند معامله شود 9108 ریال و بیشترین قیمت 11132 ریال می باشد. برای صندوق های قابل معامله سهامی هم +-10% می باشد و این یعنی قیمت این صندئوق ها در یک روز میتواند 10 درصد کاهش و یا افزایش داشته باشد.

دامنه نوسان قیمت سهام شرکت های بازار پایه

بازار پایه زرد فرابورس، بازار پایه نارنجی و بازار پایه قرمز تقسیم بندی شرکت هایی می باشد که در این بازار معامله می شوند و دامنه نوسان قیمت سهام شرکت های بازار پایه حسب شرایط بازار تغییر میکند. در حال حاضر شرکت های بازار پایه زرد دارای دامنه نوسان +-3% می باشند. شرکت هایی که در بازار پایه نارنجی و قرمز معامله می شوند دارای دامنه نوسان +-2%می باشند. البته برای شرکت های بازار پایه که دارای بازارگردان می باشند دامنه نوسان حسب شرایط بازارگردان و اخذ تاییدیه های لازم متغیر می باشد. یک نکته را به خاطر داشته باشید زمانی که شرکت های بازار دامنه نوسان سهام چیست؟ پایه مشمول گره معاملاتی می شوند قوانین مربوط به گره معاملاتی در خصوص آنها اجرا می شود.

به عنوان مثال شکل زیر مربوط به شرکت فن آوا می باشد که در بازار پایه زرد معامله می شود

دامنه نوسان قیمت حق تقدم شرکت‌ها

زمانی که شرکت ها از محل اورده نقدی افزایش سرمایه میدهند به سرمایه گذارانی که در آن افزایش سرمایه شرکت کرده باشند حق تقدم تعلق می گیرد. دامنه نوسان شرکت هایی که دارای حق تقدم می باشد. دامنه نوسان قیمت حق تقدم سهامی که در بازار فرابورس معامله می شوند +-5% و دامنه نوسلان شرکت هایی که در بورس معامله می شوند +-10 درصد می باشد. یعنی اگر شرکتی در فرابورس معامله شود و قیمت پانی حق تقدم آن در روز گذشته 913 تومان باشد حق تقدم آن در بازه قیمتی 867 تومان تا 958 تومان می باشد.

دامنه نوسان سکه در بورس

در حال حاضر امکان معامله کردن سکه در بازار بورس به صورت انلاین فراهم شده است و اگر فردی قصد خرید سکه فیزیکی را با هدف سرمایه گذاری داشته باشد نیازی به خرید سکه فیزیکی ندارد و میتواند به صورت انلاین از درگاه بازار سرمایه آن را خریداری کند. در صورتی که قصد دارید در این خصوص بیشتر بدانید پیشنهاد میکنم مقاله ” صندوق طلا در بورس ” را مطالعه کنید. در حال حاضر دامنه نوسان سکه در بورس +-5 درصد می باشد که البته با توجه به سیاست های بانک مرکزی ممکن است تغییر کند. به عنوان مثال زمانی که تب خرید سکه افزایش پیدا کرده بود دامنه نوسان سکه به 2 درصد تغییر پیدا کرد اما در حال حاضر دامنه نوسان 5 درصد می باشد. البته صندوق های سکه و طلا هم در حال حاضر راه اندازی شده است که دامنه نوسان این صندوق ها +- 10 درصد می باشد.

قیمت مجاز چیست؟

در سایت مدیریت فناوری بورس تهران مقدار نوسانی که سهم میتواند در یک روز داشته باشد تحت عنوان قیمت مجاز آورده شده است. به عنوان مثال قیمت مجاز سهم در شکل زیر در محدوده [10929-9889] می باشد. به عنوان مثال در شکل زیر قیمت سهم در آن روز کاری از 9889ریال نمبتواند کمتر و از 10929ریال هم نمیتواند بیشتر شود.

در کل دامنه نوسان از نوسان شدید قیمت ها و تلاطم بازار جلوگیری میکند و این تلاطم زمانی بیشتر میشود که کل بازار تحت تاثیر یک جو روانی قرار گیرد. در کل دامنه نوسان به عنوان یک حاشیه امن برای کاهش بیش از حد قیمت سهام می باشد. البته دامنه نوسان در ایران و چند کشور محدود می باشد و در بسیاری از بوزرس های مطرح دنیا این محدودیت را نداریم.

آیا دامنه نوسان قیمت سهام همیشه 5% است یا تغییر می‌کند؟

شرکت هایی که نماد آنها به هر دلیلی متوقف شده است پس از بازگشایی مشمول دامنه نوسان نمی‌شوند. زیرا اطلاعات با اهمیتی که شرکت به به آن دلیل متوقف شده است ممکن است تاثیر بیشتری نسبت به دامنه نوسان تعیین شده بر قیمت سهم داشته باشد. (در خصوص توقف و بازگشایی نمادها در قسمت های بعدی صحبت می شود)

دامنه نوسان از بازار سرمایه حذف خواهد شد؟

قرن نو : مجید عشقی، رئیس سازمان بورس، در گفت‌وگویی با قرن نو از حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه خبر داد و گفت: «اوایل امسال دامنه نوسان برداشته می‌شود و این اقدام بی‌تردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.»

میثم رادپور، کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که حذف دامنه نوسان سهام چیست؟ دامنه نوسان چه تأثیری بر روند بازار سرمایه خواهد گذاشت؛ گفت: در هیچ کشوری در دنیا دامنه نوسان به اندازه کشور ما محدود نیست و در برخی از کشورها دامنه نوسانی برای بازار سرمایه به این معنا گذاشته نشده است؛ به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا مدارشکن وجود دارد که اگر در یک روز نوسانات خیلی بزرگ شود معاملات برای چند دقیقه تعطیل خواهد شد تا بازیگران بازار از احساسات دست بردارند و تصمیمات عاقلانه‌ای بگیرند و این مدارشکن قرار نیست در بازار سرمایه و روند معاملات دخالتی کند و حتی ممکن است دو تا سه بار از آن در طول معاملات استفاده شود و اما در کشورهایی که دامنه نوسان برای بازار سرمایه آنها وضع شده است نیز این دامنه نوسان آنقدر محدود نیست و پنج درصد برای دامنه نوسان معنایی ندارد.

وی در ادامه افزود: برداشته شدن دامنه نوسان دراین‌راستا صورت می‌گیرد که بازار سرمایه کارا شود؛ زیرا اگر دامنه نوسان به این محدودی در بازار سرمایه باشد سهام و معاملات دائما در معرض آن قرار می‌گیرند و دائما دیده می‌شود که سهام شرکت‌ها در صف‌های خرید و فروش قرار می‌گیرد و این صف‌های خرید و فروش نیز از نظر روانی بر معاملات بازار سرمایه تأثیر خواهد گذاشت و خیلی از مواقع فعالان بازار سرمایه منتظر تشکیل صف‌هایی هستند که دنباله‌رو آنها قرار گیرند و این صف‌های خرید و فروش منجر به تسری نوسانات خواهد شد.

رادپور در ادامه افزود: اگر سهمی می‌خواسته است بیست درصد افزایش قیمت داشته باشد به خاطر صف‌های خرید افزایش قیمت سی‌درصدی را تجربه خواهد کرد و اگر سهمی نیز می‌خواسته ده درصد بریزد، ازآنجایی‌که در صف فروش قرار می‌گیرد پانزده تا بیست درصد خواهد ریخت و این دامنه نوسان باریک و صف‌های خرید و فروش، نوسانات قیمتی را تشدید خواهد کرد و موجب انحراف قیمتی خواهد شد و در نتیجه کارایی بازار را کاهش خواهد داد که در نهایت امکان تأمین سرمایه و تأمین مالی برای شرکت‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه کارایی به این معنا است که اگر اطلاعاتی وارد بازار سرمایه شود که این اطلاعت باعث جابه‌جایی سهم گردد فوراً دیده شود؛ گفت: زمانی‌که دامنه نوسان وجود دارد این دامنه اجازه نمی‌دهد که جابه‌جایی قیمتی بالافاصله روی قیمت سهم منعکس شود.

این کارشناس اقتصادی در آخر گفت: قطعاً اگر دامنه نوسان برداشته شود وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا خواهد کرد و اگر بازار سرمایه تحت سلطه دولت نبود خیلی زودتر باید این اتفاق می‌افتاد.

دامنه نوسان چیست و چه اهمیتی در بورس دارد؟

دامنه مجاز نوسان یا همان دامنه نوسان یکی از موضوعات بحث برانگیز و جنجالی در بورس ایران است و همه افرادی که در بورس فعالیت میکنن باید با این مقوله به خوبی آشنا باشند. این موضوع به طور مستقیم و غیر مستقیم با مباحثی مثل قیمت پایانی، صف خرید و فروش، حجم مبنا، نقدشوندگی سهم و بسیاری از مسائل دیگر ارتباط تنگاتنگی دارد از این رو دانستن ساز و کار دامنه نوسان در بورس اهمیت بسیار زیادی دارد.
دامنه نوسان چیست و چرا تا این حد اهمیت دارد؟ در این مقاله ضمن بیان چیستی دامنه نوسان سهم (بازه مجاز نوسان روزانه) به آفت‌ها و البته فواید وجود آن در بورس ایران خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

دامنه نوسان چیست؟

همان طور که احتمالا می‌دانید قیمت یک سهم در یک روز کاری نمی‌تواند از یک حدی بیشتر یا از یک حدی کمتر شود. این حدود همان بازه قیمت مجاز روزانه هر سهم است. اینکه این حدود بر چه اساسی مشخص میشود برمی‌گردد به قیمت پایانی هر سهم. اگر نمی‌دانید قیمت پایانی چیست همینجا این مقاله را رها کنید و به مقاله قیمت پایانی سهام چیست و چه تفاوتی با قیمت آخرین معامله دارد مراجعه کنید و پس از مطالعه آن مقاله دوباره برای مطالعه ادامه این مطلب به این صفحه باز گردید.

در واقع قیمت هر سهم در یک روز با توجه به قیمت پایانی آن سهم، تنها می‌تواند بین دو عدد مشخص شده نوسان کند. این اعداد همان بازه قیمت مجاز است که در تابلوی هر نماد در سایت TSETMC نیز قابل رویت است (تصویر زیر).

بازه قیمت مجاز چگونه تعیین می‌شود؟

برای اینکه مفهوم دامنه نوسان را متوجه شوید باید ابتدا ببینیم این قیمت مجاز سهم چگونه محاسبه می‌شود. به تصویر زیر دقت کنید.

فرض کنید قیمت پایانی یک سهم در روز قبل 1000 تومان باشد. در روز جاری حد بالایی قیمت مجاز 5 درصد بیشتر از قیمت پایانی روز قبل یعنی 1050 تومان لحاظ خواهد شد و حد پایینی قیمت مجاز نوسان، 5 درصد کمتر از قیمت پایانی روز قبل یعنی 950 تومان تعیین میشود.

به همین ترتیب بازه مجاز قیمتی برای فردا هم به همین صورت بر اساس قیمت پایانی امروز مشخص میشود و الی آخر. حال اگر قیمت این سهم امروز 950 تومان باشد می‌گویند روی منفی 5 درصد در حال معامله است و به همین ترتیب:

• 960 تومان منفی 4 درصد
• 970 تومان منفی 3 درصد
• 980 تومان منفی 2 درصد
• 990 تومان منفی 1 درصد
• 1000 تومان صفر تابلو
• 1010 تومان مثبت 1 درصد
• 1020 تومان مثبت 2 درصد
• 1030 تومان مثبت 3 درصد
• 1040 تومان مثبت 4 درصد
• 1050 تومان مثبت 5 درصد

اینکه چرا بازه قیمت مجاز را 5 درصد کمتر و بیشتر از قیمت پایانی تعیین میکنند (مثلا چرا 6 درصد نیست) بر میگردد به قانونی که در سازمان بورس تصویب می‌شود. در واقع این عدد 5 یک قرارداد است و می‌تواند به دلخواه قانون گذار تغییر کند.

منظور از دامنه نوسان در بورس

منظور از دامنه نوسان در بورس همین عدد 5 درصد نوسان است. با این توضیحات الآن متوجه می‌شوید که وقتی می‌گوییم دامنه نوسان یک سهم 5 درصد است یعنی چه. شما اکنون به طور کامل با مفهوم دامنه نوسان آشنا شده‌اید.

آیا دامنه نوسان در بورس همیشه 5 درصد است؟

همان طور که عرض کردیم دامنه نوسان در بورس همیشه 5 درصد نبوده و ممکن است هر لحظه توسط دوستان در سازمان بورس تغییر کند! این مسئله یکی از معضلات بورس ایران است که قوانین بدون هیچ ساز و کار مشخصی میتواند یک شبه تغییر کند.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

در گذشته دامنه نوسان بورس 4 درصد و فرابورس 5 درصد بود. بعدا بورس هم 5 درصدی شد. همچنین دامنه نوسان بازار پایه 3 درصد، 2 درصد و 1 درصد است. برخی از سهم‌ها و صندوق های قابل معامله نیز 10 درصدی هستند!

دامنه نامتقارن چیست؟

اخیرا (بهمن 1399) در پی ریزش شدید بازار بورس ایران، قانون جدیدی مبنی بر دامنه نامتقارن تصویب و اجرایی شده است که در آن دامنه نوسان را از 5- تا 5+ به 2- تا 6+ تغییر داده‌اند. این تغییر قانون با این دیدگاه ایجاد شد که مثلا از بازار حمایت شود ولی به اعتقاد نگارنده این مقاله بدترین قانونی بوده است که در بورس ایران اجرایی شده است.

البته به گفته مسئولان این قانون موقتی است. اما آفت‌های این دامنه نامتقارن چیست؟ برای فهمیدن این موضوع به مقاله زیر مراجعه کنید.

مزایا و معایب وجود دامنه نوسان در بورس ایران

دامنه نوسان در بازار سهام بسیاری از کشورها وجود دارد و چیز عجیب و غریبی نیست. وجود دامنه نوسان در بورس مزایا و مضرات مختلفی دارد.

مزایا: جلوگیری از نوسانات شدید قیمت

وجود دامنه مجاز نوسان روزانه باعث کاهش تلاطم بازار می‌شود و از نوسان شدید قیمت در پی اخبار غیر منتظره و هیجان کاذب بازار جلوگیری میکند و به نوعی این قانون از سرمایه‌گذاران خرد حمایت میکند.

معایب: تشکیل صفوف خرید و فروش، کاهش نقدشوندگی، نامعتبر شدن قسمتی از تحلیل تکنیکال

اما به اعتقاد نگارنده این مقاله وجود دامنه نوسان در بورس معایب بیشتری نسبت به مزایای آن دارد. از جمله این معایب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

تشکیل صفوف خرید و فروش:

وجود صف خرید و فروش در بورس ایران به علت وجود دامنه نوسان است و خود این صف‌های خرید و فروش باعث هیجان کاذب در بازار می‌شود و از طرفی زمینه ساز فریب معامله گران خُرد توسط بازیگران سهم را فراهم کرده است.

کاهش نقدشوندگی بازار:

وجود دامنه نوسان باعث کندتر شدن حرکت قیمت، تشکیل صف خرید و فروش و در نهایت باعث کاهش حجم معاملات خواهد شد و همه اینها یعنی کاهش نقدشوندگی بازار که به عنوان رکن اصلی بورس زیر سوال می‌رود.